FKP - 17 Wrzesień 2022, 23:55 PiotrNS, Kastowość polega na tym, iż u szeregu gatunku występują wyspecjalizowane robotnice, które wykonują w kolonii określone czynności, zależne od ich rozmiaru i proporcji ciała. Wyróżnia się zazwyczaj trzy kasy - niewielkie minior, zwane też piastunkami, pełnią one jak nazwa wskazuje funkcję opiekunek jaj, larw, a także samej królowej. Drugą kastą są robotnice średniej wielkości medium (zbieraczki), ich zadaniem jest zdobywanie dla kolonii pokarmu, ponadto dbają one o ogólną czystość gniazda i zajmują się jego naprawą, oraz rozbudową. Trzecia kasta, major (żołnierze) broni gniazda przed atakiem, służą też jako magazyny pokarmu. Żołnierze mają duże głowy z mocnymi żuwaczkami i są największe. Oczywiście podział ten nie jest ścisły, często żołnierze opiekują się larwami, a miniorki walczą z napastnikiem xd Nie każdy gatunek posiada kasty (Lasius fuliginosus np. nie  ), zaś u gatunków, które je mają medium i żołnierze pojawiają się w miarę rozrostu kolonii, małe kolonię mają tylko piastunki  Co ciekawe u gatunków, które nie dysponują kastowością robotnic podział obowiązków zależy od wieku - młode siedzą w gnieździe i zajmują się królową, jajami i czerwiem, zaś starsze polują. W każdej dojrzałej kolonii oprócz robotnic i królowej są jeszcze dziewicze królowe - niezapłodnione córki królowej, które po kopulacji założą własne kolonie/przejmą inne, albo wrócą do macierzystego gniazda (zależy to od gatunku oraz formy kolonii, jaką tworzy), oraz samce, które po kopulacji giną, bo nie są nikomu już potrzebne xd
PiotrNS - 18 Wrzesień 2022, 20:05 W sumie to trochę inaczej wyobrażałem sobie ta kasty, bardziej jako zapis określonej pozycji i uprzywilejowania niektórych grup - z tego zaś wynika, że poszczególne kasty różnią się przede wszystkim wykonywanymi zadaniami. Duże wrażenie robi na mnie także elastyczność, fakt że chociażby żołnierze w razie potrzeby przejmują obowiązki innych grup, dzięki czemu zapewniają sprawne działanie koloni. Ciekawe jak często dziewicze królowe pozostają w swojej koloni i jak jest "postrzegane" (o ile można to tak określić) zachowanie polegające na opuszczeniu gromady, w której taka królowa wzrastała. Pewnie takie osiedla koloni zawdzięczają swoje istnienie właśnie takim dziewiczym królowom. A samce giną po kopulacji naturalnie czy to "kobity" robią z nimi porządek  
FKP - 18 Wrzesień 2022, 20:16 PiotrNS, Naturalnie, po prostu wykonały już swoją powinność Co do królowych pozostających w kolonii to tak, dobrym torem rozumujesz, taka królowa często po jakimś czasie oddziela się z grupą robotnic i tworzy osobne gniazdo, ale współpracujące z macierzystym. Z czasem rozwija się z tego superkolonia (o ile oczywiście dostępność pokarmu na to pozwala...). Niekiedy takie swoiste mrówcze miasta osiągają ogromne rozmiary, przykładowo w Japonii znajduje się superkolonia Formica yessensi, która zajmuje powierzchnię 270 hektarów i liczy 306 mln robotnic i 1 mln królowych 
FKP - 22 Wrzesień 2022, 23:15 Jak przetransportować kolonię? Czyli trochę mrówczej logistyki 
Jak zapewne domyślacie się przeprowadzka kilkudziesięciu tysięcy osobników z jednego miejsca na drugie nie należy do najłatwiejszych operacji przeprowadzanych przez mrówczą społeczność. Jednak gatunki należące do podrodziny Formicinae mają na to sposób. Jedna robotnica chwyta drugą za żuwaczki, wtedy ta zwija się w kłębek (jest to odruch bezwarunkowy, na tej samej zasadzie kot chwycony za kark nieruchomieje). W ten sposób przeprowadzka odbywa się dużo szybciej i sprawniej, aniżeli, gdyby każda z nich szła osobno. Część robotnic zabiera jaja, larwy i poczwarki, a także co najistotniejsze - królową. Ona nierzadko ma dodatkową eskortę, która dba o jej bezpieczeństwo. FKP - 5 Październik 2022, 01:45 Polyrhachis lamellidens Gatunek mrówki występujący na Dalekim Wschodzie. Charakteryzuje go dość nietuzinkowy wygląd, mianowicie robotnice wyposażone są w haczykowate kolce, wyrastające z poszczególnych segmentów tułowia. Zapewne kolce te, gdy mrówka zostanie połknięta przez żabę albo ptaka uniemożliwiają jej przełkniecie xd Mrówka ta gniazduje w drewnie, a jej kolonię liczą kilkaset tysięcy osobników. Rójka jesienią. Królowa odnajduje gniazdo mrówek z gatunku Camponotus japonicus, zaczyna napastować pierwszą napotkaną robotnicę. Następnie próbuje dostać się do jej kolonii, wchodzi do środka i odnajduje królową, wczepia się w jej grzbiet i zaczyna przybierać jej zapach, by po jakichś dwóch tygodniach ją zamordować poprzez odcięcie głowy. Oczywiście cała ta operacja jest tak skomplikowana i złożona, że uzupatorka rzadko kiedy jest w stanie dojść do tego poziomu swoistej gry o tron xdd Zazwyczaj jest wcześniej "likwidowana" przez robotnice z kolonii, którą chce zawładnąć. W razie powodzenia składa jaja, wyklute larwy całą zimę są pielęgnowane przez przybrane opiekunki i w następnym sezonie stopniowo zaczynają pojawiać się robotnice Polyrhachis lamellidens, aż w końcu w gnieździe zostają tylko one. Robotnice, widoczne charakterystyczne kolce 
Robotnica niesie królową 
FKP - 10 Maj 2023, 22:43 Formica cunicularia - Pierwomrówka ziemna Jest to gatunek mrówki występujący w Europie i w Azji Środkowej. W Polsce jest pospolita, a zasiedla różnego rodzaju łąki, pobocza dróg, pastwiska, skraje lasów i ogrody. Gniazduje w glebie, w pniakach lub pod kamieniami. Często buduje niewielkie ziemne kopce z kilkoma otworami. Jest raczej łagodna i płochliwa, ale duże kolonie potrafią być dość agresywne, gdy naruszy im się gniazdo. Odżywia się spadzią mszyc, nektarem i owadami. Rójka ma miejsce w czerwcu i lipcu, królowa sama sobie zakłada gniazdo. Robotnice mierzą 4-7,5 mm, a ich tułowia są brunatno zabarwione. Królowa mierzy ok. centymetra, samiec podobnie. Samiec po kopulacji oczywiście kaput, królowa żyje ok. 15 lat, robotnica do kilku lat. Szybko poruszają się i wolą raczej  , aniżeli żabkowanie
Królowa i robotnice 
Robotnica 
Bartek617 - 12 Maj 2023, 21:01 Piękne opisy. 
FKP - 10 Sierpień 2023, 22:33 Formica rufa - mrówka rudnica Jest to gatunek dość dużych mrówek, budujących charakterystyczne kopce z materiału roślinnego, powszechnie kojarzone z lasami. Jednak występują także gatunki bliźniacze (F. lugubris, F. paralugubris xD, F. aquilonia i F. polyctena). O ile F. lugubris i F. aquilonia są rzadko spotykane w Polsce, to z wyglądu zewnętrznego równie pospolita F. polyctena praktycznie jest nie odróżnialna od F. rufa. Co ciekawe, w Europie kontynentalnej kolonie F. rufa są zawsze monogyniczne (jeden kopiec z jedną królową), a u F. polyctena na ogół poligyniczne (wiele królowych w gnieździe). Ponadto kolonie F. rufa są monokaliczne (jedno gniazdo), a F. polyctena polikaliczne (wiele gniazd należących do jednej kolonii na danym obszarze np. na polanie leśnej, wzdłuż drogi). Także jeśli traficie na dużą ilość kopców blisko siebie będzie to zapewne F. polyctena, jeśli zaś będzie tylko jeden to F. rufa. Mam nadzieję, że już wszystko wyjaśniłem Wracając do opisu gatunku, robotnice mierzą od 4,0 do 9,0 mm, królowa 9,5-11,0 mm, samiec 8,0-10,0 mm. Występuje w Europie i Azji Środkowej, w Polsce pospolita, zasiedla lasy różnych typów, parki, ogrody. Kopiec znajduje się w miejscu dość dobrze nasłonecznionym, a robotnice lubią wygrzewać się w Co ciekawe duże kopce mają względnie stałą temperaturę, regulowaną przez robotnicę. Gdy jest zbyt ciepło, mrówki robią na powierzchni kopca otwory w taki sposób, by wiatr chłodził konstrukcję, a na zimę jest ona szczelnie zamykana. Izolacja cieplna jest tak dobra, że często tylko na powierzchni tych mrowisk tworzy się pokrywa po opadach pudru  Robotnice potrafią wytwarzać ciepło poprzez metabolizm spadzi zawartej w ich tzw. żołądkach społecznych. W sezonie robotnice pozostające w gnieździe są obficie karmione spadzią i służą jako rezerwuar pokarmu i energii w okresie, gdy mszyc nie ma. Pod koniec zimy (luty) królowa wchodzi do komór o temperaturze ok. 25 st. i zaczyna intensywne składanie jaj. Pod koniec wiosny robi sobie przerwę i schodzi do komór o temp. pon. 20 st., by ponownie wejść do ciepłych komór i czerwić od czerwca do sierpnia. Do połowy września kolonia jest już przygotowana do następnej zimy, oczywiście mrówki są dalej aktywne na powierzchni aż do mrozów, jeśli takowe występują Poczwarki, larwy i jaja są trzymane w różnych częściach mrowiska, poczwarki w suchych i ciepłych, larwy i jaja w ciepłych i wilgotniejszych. Jeśli poczwarki przebywają w wilgotnych komarach, to nie tworzą obrzędu (poczwarka wolna). Oprócz spadzi mrówki konsumują także owady, którymi karmią czerw. Do obrony gniazda używany jest kwas mrówkowy w ogromnych ilościach, który jest wystrzeliwany w kierunku agresora na odległość nawet pow. 1 metra. Oczywiście też gryzą xd Niekiedy rzucają się nawet z drzew na potencjalnego napastnika, mają bowiem dobry wzrok i widzą przechodzącego człowieka z odległości kilku metrów. Rójka ma miejsce od marca do maja, królowa próbuje się dostać do gniazd gatunków pokrewnych i za pomocą wydzielanych feromonów skłonić robotnice napadanego gniazda do wyrzucenia swojej królowej i przyjęcia uzurpatorki. W praktyce rzadko się to udaje - wokół kolonii F. cunicularia widziałem wiosną tego roku naraz po kilka zarżniętych królowych, a mimo to nadal nie brakowało chętnych na dostanie się tam xd Królowa żyje ok. 20 lat, robotnica do czterech.
Robotnica 
Królowa 
Kopiec 
Robotnice wygrzewają się w , mimo śniegu dookoła
kmroz - 10 Sierpień 2023, 22:52 Piromanki PiotrNS - 18 Sierpień 2023, 18:01 Jest inwazja mrówek w moim ogrodzie. Zaroiło się ich koło fundamentów pod oknem od kuchni - widzę zarówno czarne, czerwone, jak i dziwne latające. Pamiętam że dawniej też dosyć często zbierały się w tym miejscu i przechodziły do domu, ale nie spodziewałem się, że po remoncie i wstawieniu nowego bruku mrówki przystąpią do kontrofensywy. |
||||||
