Forum wielotematyczne LUKEDIRT

PiotrNS

Czy lubicie czasem spojrze� noc� w g�r�, na rozgwie�d�one niebo i rozmarzy� si� na widok czerni usianej drobnymi punkcikami i Drog� Mleczn�? Je�li tak, to mamy wiele wsp�lnego, bo astronomia jest moj� pasj�, wspaniale wi��c� si� z innym wa�nym dla mnie zainteresowaniem, jakim jest meteorologia. Mieli�my w tym dziale mn�stwo ciekawych temat�w, np. o najpi�kniejszych �piewach ptak�w czy najpi�kniejszych rozkwitach przyrody na wiosn�, za� teraz zga�my s�oneczne �wiat�o i wyobra�my sobie, �e jest sierpniowa, tropikalna

noc, a my w szczerym polu obserwujemy spadaj�ce raz po raz Perseidy przecinaj�ce Drog� Mleczn� i mrowie gwiazd.
To pi�kna rzecz, ale niestety coraz trudniej nam na ni� zas�u�y�. Rozrastaj�ce si� miasta zabieraj� przestrzenie pozbawione sztucznego �wiat�a i powoduj� LP (light pollution). Nasta� zwyczaj o�wietlania niemal wszystkich ulic - nawet tych rzadko wykorzystywanych przez kierowc�w p�no w nocy. Wiele niekorzy�ci przynosz� te� o�wietlone ca�odobowo parkingi przez supermarketami i zak�adami produkcyjnymi. Znalezienie miejsca pozbawionego �uny od miasta czy o�wietlonych dr�g nie jest �atwe, ale to nie jedyny warunek zobaczenia naprawd� zapieraj�cego dech w piersiach nocnego widoku. W tym miejscu bardziej wchodzimy w meteorologi�

Bardzo wa�na w obserwacjach jest przejrzysto�� powietrza. Czasami tak bywa, �e na niebie nie ma ani jednej chmurki, ale z dobrej widoczno�ci nici, bo zawieszone s� py�ki i r�norodne zanieczyszczenia, a niebo jest lekko zamglone (przyk�ad to np. koniec sierpnia 2019, s�ynne "mleczne niebo" xD). Z tego powodu d�ugie utrzymywanie si� suchej pogody nie jest korzystne, w takiej pierwszej po�owie sierpnia 2015 nie pami�tam ani jednej dobrej nocy obserwacyjnej. Kiedy przejd� opady i oczyszcz� powietrze, nast�puje poprawa sytuacji, ale z deszczem te� nie nale�y przesadza�, aby da�o si� unikn�� mg�y, kt�ra przeszkodzi�a w niejedn� jesienn� noc. Dobry wp�yw maj� szybkie sp�ywy powietrza arktycznego, ale wtedy nie jest ju� tak przyjemnie

Do tego dochodzi jeszcze seeing - "spok�j" powietrza. Trudno od niego przed zmian� pogody, kiedy powietrze jest bardzo turbulentne, co bardzo utrudnia obserwowanie planet przy du�ych powi�kszeniach.
Lata obserwacyjnych do�wiadcze� nauczy�y mnie rozpoznawania, kiedy szykuje si� naprawd� dobra noc. W takich sytuacjach, przy dobrej przejrzysto�ci i seeingu, po zachodzie s�o�ca niebo nie robi si� od razu pomara�czowe czy ciemnob��kitne, lecz najpierw wchodzi w odcie� szaro�ci pomieszanej z jasnym lazurem. Kolejno szarzeje, po czym �apie kolor pomara�czowy i na ko�cu br�z. Nad g�ow� mam wtedy ju� mrowie gwiazd - o ile nie przeszkodzi mi w tym jeszcze jeden silny gracz - Ksi�yc. Je�li jest w wysokiej fazie, o takich widokach mog� zapomnie�.
Jak wida�, nie jest �atwo spe�ni� wszystkie te warunki. Prawo Murphy'ego sprawia, �e najlepsze warunki zdarzaj� si� przewa�nie w tygodniu, z kolei ju� weekend tak nie s�u�y. Czasami jednak nawet tu, gdzie mieszkam, na obrze�ach 80-tysi�cznego miasta, w pobli�u o�wietlonej ulicy, kt�r� co jaki� czas przemierza kto� z d�ugimi �wiat�ami (oczy cierpi�

), miewam szans� na wspania�e warunki obserwacyjne. Niestety z uwagi na smog bardzo rzadko dzieje si� tak zim�, a z uwagi na d�ugo�� dnia - od ok. 1 czerwca do 10 lipca. Ale i takie przypadki tu si� znajd�

Poni�sza lista ma tylko charakter przegl�dowy i ukazuje tylko kilka wybranych nocy, g��wnie tych bardziej wsp�czesnych. Na pewno jeszcze troch� si� tu pojawi

- Anonimowe noce w lipcu 2006 i sierpniu 2009 - nadal mam je przed oczami

Ta pierwsza mia�a miejsce prawdopodobnie w upalnej III dekadzie. P�nym wieczorem wyszed�em na balkon i zauroczy�em si� w smoli�cie czarnym niebie usianym gwiazdami. Patrzy�em w nie jak w transie, a� nagle zauwa�y�em jasny b�ysk. Pobieg�em do rodzic�w powiedzie�, �e chyba wybuch�a gwiazda. Nikt nie da� temu wiary i... ja te� nie

Teraz ju� wiem, �e by� to "zaj�czek" puszczony przez satelit� Iridium, tzw. flara Iridium.
W sierpniu 2009 roku, pod koniec wakacji, by�o podobnie. Siedzia�em wieczorem pod brzoz� w ogrodzie i patrzy�em na wr�cz nierealn� Drog� Mleczn�, by�o ch�odno ale niesamowicie pi�knie. W�a�nie 2009 rok to pocz�tek tej pasji ju� tak na dobre.

- 4/5 sierpnia 2011 - pocz�tek pi�knej pogody po brzydkim lipcu. Ulewy oczy�ci�y powietrze, by�o wr�cz nienagannie. Jowisz znajdowa� si� w bardzo korzystnym po�o�eniu i �wieci� jak lampa, niesamowicie wyr�nia� si� na tle czerni nieba. Widzia�em kilka pierwszych Perseid�w.

- 26/27 wrze�nia 2011 i dwie okoliczne - doskona�a pogoda przy nowiu Ksi�yca, niestety oko�o 23-ej pojawi�a si� mg�a, ale i tak nie siedzia�em na polu do p�na

- 28/29 kwietnia 2012 - FKP lubi to

Ta maj�wka by�a magiczna... Po tak niezwykle ciep�ych dniach jak ze �rodka lata, przychodzi�y bajkowe noce. Wiele gromad gwiezdnych widzia�o si� na wprost go�ym okiem, niemal bez akomodacji oczu do ciemno�ci. Wieczorem wida� by�o jeszcze ostatnie gwiazdy zimowego Oriona, lecz ju� po chwili kr�lowa� Lew i Panna, przynosz�ce za sob� pi�kn� Drog� Mleczn�. I kolejny wspania�y dzie�.

- 1 stycznia 2013 wieczorem - tak, naprawd�... Ta paskudna zima przynios�a istny diament - Sylwester i Nowy Rok. Pierwszy wiecz�r 2013 roku by� naprawd� pi�kny. Ludzie nie palili w piecach bo by�o ciep�o. Czyste powietrze, czarne niebo i wszystkie gwiazdy zdawa�y si� jakby bli�sze, do tego jeszcze huki ostatnich fajerwerk�w dodawa�y wspania�ego klimatu, a� mo�na by�o si� rozmarzy�...
Przyszed� 2 stycznia i �egnaj dobra pogodo do kwietnia

- 9/10 maja 2013 - kolejna niezwyk�a Droga Mleczna i pi�kny widok na le��cy nisko nad horyzontem gwiazdozbi�r Skorpiona. N�w Ksi�yca

- 29/30 marca 2014 - pi�kny koniec jednego z najlepszych marc�w. Zasiedzia�em si� wtedy na urodzinach kole�anki do p�na i kiedy wraca�em na rowerze do domu, by�o ju� ciemno, a na niebie wida� by�o mn�stwo gwiazd. Dalsz� cz�� podziwia�em ju� z ogrodu, pami�tam przelot Mi�dzynarodowej Stacji Kosmicznej i �wietny odcie� czerni nieba.

- 17/18 sierpnia 2014 - CUDO! Nie do�� e by�o pogodnie i widoczno�� okaza�a si� niemal idealna, to na dodatek by�o to zaledwie 4 dni po nawa�nicy opisanej przeze mnie w w�tku o burzach i lampy uliczne, kt�re wtedy zosta�y popsute, nadal nie �wieci�y i okolica by�a naprawd� ciemna; kiedy w okolicznych domach zgas�y �wiat�a, czu�em si� jak na jakiej� bardzo g��bokiej prowincji z dala od cywilizacji, gwiazdy by�y jakby bli�ej. W pewnym momencie musia�em tylko wr�ci� do domu po kurtk� i co� ciep�ego do picia, bo nad ranem by�o u mnie 7 stopni. Po brzasku zauwa�y�em na siatce nawet pierwsze nitki babiego lata, jak przysta�o na ch�odny sierpie� z przedjesienn� drug� po�ow�

- 17/18 lutego 2015 - mro�na, ale wyj�tkowo sprzyjaj�ca noc. Smog jako� szczeg�lnie nie dokucza� i oko�o p�nocy gdy pogas�y ju� �wiat�a, zrobi�o si� wspaniale, a na niebie zapanowa�a ju� wiosna. Szczeg�lnie spektakularne by�y wtedy widoki na Gromad� Herkulesa, nawet �nieg po kostki mi w nich nie przeszkadza�

- 19/20 sierpnia 2015 - nareszcie w 2015 roku w �wietnych warunkach obserwacyjnych nie przeszkadza� Ksi�yc. Po d�ugim rajdzie rowerowym by�em wyczerpany, ale nie mog�em nie skorzysta� z tak cudownego widoku na Drog� Mleczn� i ostatnie Perseidy

- 30/31 grudnia 2015 - magia... Po pi�knym cho� mro�nym dniu wyszed�em z psem na przedsylwestrowy spacer (31-go nigdzie ju� nie wychodzimy), tym bardziej �e s�ysza�em o zorzy polarnej widocznej w Polsce. Poszed�em do ma�ej dolinki za lasem, gdzie nie ma dost�pu do �adnych �r�de� sztucznego �wiat�a. Co jaki� czas cisz� m�ci�y przebiegaj�ce w pobli�u sarny, a serce bi�o wtedy mocniej. By�em w niez�ej g�uszy, mimo �e niedaleko dom�w. A to niebo... Zorzy nie widzia�em, ale taki ogrom gwiazd zim� to istna rewelacja. Pi�kne zako�czenie chyba najlepszego dot�d roku mojego �ycia.

- 26/27 sierpnia 2016 i dwie nast�pne - cudowny koniec pi�knego lata. Nad ranem obserwowa�em najwcze�niejsze heliakalne wschody Syriusza (to one wskazywa�y staro�ytnym Egipcjanom na blisko�� wylewu Nilu), a tych widok�w na Plejady i Mg�awic� Oriona nie zapomn� nigdy.

- I dekada wrze�nia 2016 - bez komentarza, kocham...

- 22/23 listopada 2016 - ciep�o jak rzadko o tej porze roku. Halniaczek oczy�ci� powietrze i sprawi�, �e nocne niebo by�o wr�cz osza�amiaj�ce. Zero smogu i zanieczyszcze�, tylko jesienne i zimowe pere�ki i ja

- 18/19 maja 2017 - to emocjonalne wspomnienie

W t� noc wkroczy�em w formaln� doros�o��. Pami�tam jak siedzia�em przed p�noc� na hu�tawce w ogrodzie czekaj�c a� rozlegnie si� bicie dzwon�w obwieszczaj�ce pocz�tek doby, jak� ma si� tylko jedn� w �yciu i podziwia�em czarne, a� nienaturalne w swojej perfekcji niebo. Gromada Herkulesa widoczna by�a go�ym okiem, co si� rzadko zdarza, za� ca�e niebo wygl�da�o jak sitko, tak usiane gwiazdami. Przepi�kna noc i dwa przepi�kne dni po obydwu stronach.

- 30/31 lipca 2017 - ca�a noc z teleskopem na dworze. Podczas obserwacji dwa razy do kadru wlecia�y mi samoloty, za� a� trzy razy meteory! Taki fart

Kiedy nad ranem pokaza�a si� Wenus, jarzy�a jak raca na tle czarnego nieba. W Wo�nicy wida� by�o go�ym okiem wszystkie trzy gromady gwiazd, a galaktyka Andromedy wr�cz rzuca�a si� w oczy.

- 25/26 grudnia 2017 - zimowy klasyk

Wstr�tny Atlantyk sprawi�, �e niebo o zachodzie s�o�ca a� bi�o w oczy swoj� doskona�� barw�. Ju� wiedzia�em �e szykuje si� wspania�a noc i od razu przyszykowa�em teleskop. By�o warto, gwiazdy l�ni�y jak diamenty

- 18/19, 19/20 i 20/21 kwietnia 2018 - co� tak bajecznego �e opisa� trudno. Najlepsze �owy wiosennych galaktyk w ca�ej mojej karierze obserwacyjnej.

- 12/13 maja 2018 - DOSKONA�Y seeing. Nieruchome niebo, najlepszy Jowisz w moim �yciu. Przysma�y�em go na powi�kszeniu ponad 250x, a i tak by� ostry jak brzytwa i pokaza� niesamowit� mnogo�� detali. A niebo dooko�a jak gdzie� na Mazurach. Chyba nigdy w gwiazdach nie by�o tak wyra�nie wida� kolor�w

- 12/13 sierpnia 2018 - HIT! Najcudowniejsza Noc Perseid�w w moim �yciu. Niewielka, lokalna mg�a odci�a �wiat�a z pobliskiej ulicy, a przy tym nie zas�ania�a nieba. Nie do opisania. 3 km od centrum S�cza wida� by�o wszystkie wci�cia w Drodze Mlecznej i... s�ab� Galaktyk� w Tr�jk�cie. Jedyny raz w moim �yciu mia�em tu tak� perfekcj�. Nie wierzy�em w to co widz�. Za t� noc wybaczam sierpniowi 2018 wszystko co by�o z�e

Ci�g dalszy nast�pi

kmroz

Fanem gwie�dzistych nocy jestem tylko w p�roczu ciep�ym

Od pa�dziernika do marca/kwietnia zdecydowanie wol� zachmurzone noce, najlepiej te� z opadami i wiatrem w granicach rozs�dku (powiedzmy >10m/s jest ju� �rednio mile widziane przeze mnie)

PiotrNS

- 10/11 i 11/12 wrze�nia 2018 - bardzo aktywne dni zako�czone aktywnymi nocami bez mgie� i z pi�kn� widoczno�ci�. 12 wrze�nia ustawi�em sobie budzik na 2:30 i wyszed�em poobserowa� zimowe gwiazdozbiory, kt�re o tej porze s� ju� �wietnie widoczne, a w ich ogl�daniu nie przeszkadza nieodzowny zim� smog.

- 12/13 pa�dziernika 2018 - moje jedyne obserwacje w tym miesi�cu, bo kaganek o�wiaty ju� wtedy stawa� si� bezlitosny i zaczyna�o brakowa� czasu. Niebo tej zimnej nocy okaza�o si� jednak krystaliczne, cho� niestety w obserwacjach przeszkadza�a reaguj�ca na ruch, w��czaj�ca si� co jaki� czas lampa u s�siad�w.

-7/8 lutego 2019 - zanim na chwil� si� zachmurzy�o odby�em drugie najlepsze teleskopowe obserwacje w tym roku. Przejrzysto�� powietrza bardzo wyr�ni�a t� noc, zw�aszcza do ok. 22-ej

W marcu i kwietniu mia�em takiego pecha, �e najlepsze noce zdarza�y si� w tygodniu, kiedy by�em poza domem, za� w weekendy albo pogoda si� pogarsza�a albo nie mia�em si�y i k�ad�em si� spa�. W Wielkanoc mog�o by� wspaniale gdyby nie pe�nia Ksi�yca.

-29/30 czerwca 2019 - najlepsze imieniny

Przed rekordowo gor�cym dniem nadesz�a krystalicznie czysta, przejrzysta i spokojna, do�� ch�odna noc (ten ch��d by� w czerwcu 2019 rozkosz�, delektowa�em si�

). Mimo do�� jasnego nieba na zachodzie (uroki czerwca), inne fragmenty niebosk�onu dopisa�y

-22/23 wrze�nia 2019 - powita�em t� pi�kn� noc na rowerze do�� daleko za miastem i urzek�a mnie mnogo�ci� gwiazd. Obserwacje kontynuowa�em u siebie i wszelkie warunki dopisa�y

FKP

W moim po�o�eniu trudno o gwie�dzist� noc, w okresie od ok. 15 maja do ok. 25 lipca panuj� tutaj jasne noce i niewiele gwiazd da si� zaobserwowa�. W pozosta�ym okresie roku uaktywniaj� si� zanieczyszczenia �wietlne i tez niewiele wida�.

PiotrNS

Generalnie to u mnie te�, te noce kt�re wymieni�em by�y wspania�e jak na obszar podmiejski, a w bezwzgl�dnej skali zwyczajnie dobre (poza takimi diamentami jak 12/13.08.2018, kt�re by�y naprawd� wybitne). Mieszkam w do�� g�sto zabudowanym miejscu. W 1998/99 roku dooko�a nowego domu by�y praktycznie same pola, raptem dwa, trzy domy w zasi�gu wzroku. Ulica nie by�a o�wietlona, a druga nie mia�a nawet asfaltu, s�owem - wie�. W 2003 roku tu� obok nas powsta�o ma�e osiedle z�o�one z trzech apartamentowc�w,
w podobnym czasie wybudowa�y si� dwa domy zaraz obok nas, a kolejne lata to ju� ekspansja. Bardzo du�o rodzin kupi�o tu dzia�ki i na przestrzeni lat powsta�o naprawd� du�e osiedle dom�w jednorodzinnych, a do tego par� "bli�niak�w". Przed domem mamy widoczny na wielu moich zdj�ciach kawa�ek pola i jeszcze pami�tam z wczesnego dzieci�stwa jak po��czone z innymi posesjami ci�gn�o si� jak okiem si�gn��. Teraz jest tu jak na rynku, ten kawa�ek zieleni jest otoczony. Obie ulice s� o�wietlone i niestety niebo ju� nie to co kiedy�. Widz� nawet negatywn� zmian� w por�wnaniu z latami 2014/2015, ale nie jest jeszcze �le. Jak potrzebuj� czego� wi�cej, to mam w okolicy ca�kiem sporo lepszych miejsc, a i w Bieszczady nie tak daleko

To ju� jedna z najlepszych obserwacyjnych lokalizacji w Europie.

PiotrNS

kmroz

�mieszny by� ten nowy kmroz udaj�cy starego kmroza. S�owo daje, w grudniu 2019 marzy�em tylko i wy��cznie o bielusiej magii i pi�knym mrozie :snieg:

Bartek617

Bartek617

PiotrNS

Dzi� mam nad sob� wyj�tkowo pi�kne, rozgwie�d�one niebo. Jestem wr�cz zaskoczony, poniewa� generalnie zima jest czasem smogu i lekkich mgie�, a tymczasem dzi� mam przyjemno�� ogl�da� skarby kosmosu tak, jak rzadko udawa�o si� kiedykolwiek w tym roku. Przez ostatnie miesi�ce zdarzy�o si� tylko kilka takich nocy, a od sierpnia wr�cz ani jednej - by� mo�e jakie� omin��em b�d�c w Krakowie, ale w ka�dym razie tak ciemnego, �adnego nocnego nieba jak dzi�, nie widzia�em przynajmniej od lipca. Polecam przyjrze� si� wspaniale wyr�niaj�cemu si� kolorem Marsowi