Forum wielotematyczne LUKEDIRT

PiotrNS

Sierpie� kojarzy si� mi�o�nikom astronomii z wieloma atrakcjami, na kt�re liczy� mo�na wtedy zawsze. Jasna wst�ga Drogi Mlecznej w zenicie, coraz d�u�sze i ciemniejsze noce przy nadal wysokich temperaturach, a tak�e mo�liwo�� zapolowania na zar�wno letnie jak i zimowe gwiazdozbiory w ci�gu jednej nocy, to niew�tpliwie atuty, obok kt�rych trudno przej�� oboj�tnie. Jednak to nie one przyci�gaj� najwi�cej uwagi w tym miesi�cu. Znaczna cz�� ostatniego miesi�ca lata up�ywa pod znakiem spadaj�cych gwiazd, kt�rych najwi�ksza aktywno�� przypada na 11-13 sierpnia.
Perseidy maj� swoje �r�d�o w komecie 109/P Swift-Tuttle, kt�rej drobinki znajduj� si� na orbicie Ziemi, kt�ra przecina je co roku w okresie letnim. Pierwsze Perseidy da si� zaobserwowa� ju� pod koniec lipca, lecz to sierpie� naprawd� do nich nale�y. Meteroidy rozp�dzone do oko�o 60 km/s dostaj� si� do ziemskiej atmosfery, gdzie zostaj� spalane, czego efektem jest zjawisko "spadaj�cej gwiazdy". Z racji, �e drobinki u�o�one s� w niejednorodnym zag�szczeniu, zdarza si�, �e aktywno�� roju w danym roku jest wi�ksza ni� zazwyczaj. Ostatni wysyp Perseid�w, kiedy mo�na by�o zaobserwowa� znacznie wi�cej zjawisk ni� normalnie, wyst�pi� podczas maksimum w sierpniu 2016 roku, kiedy to w bardzo zimn� noc obserwowano nawet 150 meteor�w w ci�gu godziny. Podobnie obfity pokaz wyst�pi� w roku 2009, jednak wtedy w obserwacjach przeszkadza� Ksi�yc. Obfite roje Perseid�w obserwowano w latach 1993-1995, co mia�o zwi�zek z ponownym zbli�eniem do S�o�ca komety Swift-Tuttle w grudniu 1992 roku.
Na og� Perseidy po�yskuj� w ilo�ci oko�o 80 na godzin�, co nie oznacza jednak, �e zobaczymy ich akurat tyle. To dane teoretyczne, zak�adaj�ce doskona�� przejrzysto�� powietrza, brak zanieczyszczenia �wiat�em i zerowy wp�yw �wiat�a ksi�ycowego. Je�li nie obserwujemy z Bieszczad w czasie nowiu przy idealnej pogodzie, b�dzie tego troch� mniej, lecz i tak mo�na liczy� na satysfakcjonuj�cy pokaz. W tym roku badacze przewiduj� obfito�� wy�sz� od normy, si�gaj�c� oko�o 100 zjawisk w ci�gu godziny. Znaczna cz�� meteor�w b�dzie przypomiana�a ma�e, mkn�ce prze niebo, z�ote kreseczki, ale z pewno�ci� trafi� si� r�wnie� wi�ksze kawa�ki materii, stwarzaj�ce zjawisko bolidu. Tak wyj�tkowo jasne meteory, zostawiaj�ce niekiedy kr�tkotrwa�y �lad na niebie i przypominaj�ce czasami kul� ognia ja�niejsz� od jakiejkolwiek gwiazdy czy planety, zdarzaj� si� co roku. 12 sierpnia roku ubieg�ego do�wiadczy�em jednego z najpi�kniejszych widok�w, jakie by�o mi dane ujrze� w moim �yciu - jasny, zielony bolid Perseid�w przemykaj�cy tu� nad skrz�c� wy�adowaniami atmosferycznymi chmur� burzow�. Wspania�e po��czenie dw�ch pasji. W 2018 roku widzia�em natomiast bolid koloru bia�ego, lec�cy pozornie r�wnolegle do obserwatora, co stworzy�o wra�enie jasnego, kulistego rozb�ysku, co� jak szelka titanium salute (rodzaj fajerwerku). Warto by� cierpliwym, a by� mo�e uda si� dostrzec takie zjawisko

W 2020 roku maksimum roju Perseid�w przypadnie na noc z 12 na 13 sierpnia. Nie b�dzie to noc idealna, gdy� od p�nocy towarzyszy� b�dzie nam Ksi�yc, jednak w do�� "zno�nej" dla obserwatora fazie, ju� po ostatniej kwadrze, dzi�ki czemu nie powinien zbytnio przeszkadza�.
Radiant (miejsce pozornego "wypadania" gwiazd) znajduje si� w g�rnej cz�ci gwiazdozbioru Perseusza, w pobli�u gwiazdy eta Persei. Znajduje si� pod charakterystyczn� Kasjopej�. Poni�sza symulacja ilustruje po�o�enie gwiazdozbioru 12 sierpnia kr�tko po godzinie 22:00.

Im p�niej, tym wy�ej Perseusz ulokuje si� na niebosk�onie. Najlepszymi godzinami do obserwacji b�d� moim zdaniem godziny mi�dzy 23:30 a 0:30, jeszcze przed wschodem Ksi�yca. Ale i p�niej nie zra�ajmy si� jego obecno�ci�. O 1:00 Perseusz znajdzie si� ju� tak wysoko:

Tu� przed brzaskiem, o godzinie 3:50, Perseusz znajdzie si� u szczytu swojej widoczno�ci, blisko zenitu. W 2016 roku to o tej p�nej porze obserwowano najlepsze sztuki, a zatem warto by�o znie�� ch��d panuj�cy tej nocy w znacznej cz�ci Polski. W tym roku o tej godzinie pr�cz Perseusza kr�lowa� na niebie b�dzie jasna Wenus, kt�ra tej nocy osi�gnie maksymaln� elongacj� zachodni�, co jest kolejn� atrakcj�. A jeszcze niedawno podziwiali�my j� na niebie wieczornym! Wtedy jeszcze mogli�my obserwowa� gwiazdozbiory nieba zimowego, za� za kilka dni... ju� b�dziemy mogli je zobaczy�. Przed wschodem S�o�ca w oczy rzuci si� nam Orion i Bli�ni�ta, przez kt�re z pewno�ci� nieraz przemieszcz� si� Perseidy.

Co dopiero stanie si� w ko�c�wce miesi�ca? Wtedy, jako �e noce wyd�u�� nam si� jeszcze bardziej i wsch�d S�o�ca nast�pi dopiero o 5:53 (w centralnej Polsce), zimowe konstelacje zdo�aj� podnie�� si� na tyle, �e wychodz�c na dw�r po godzinie 4:00, ujrzymy widok i�cie grudniowy:

W sierpniu, w tym podczas Nocy Perseid�w, warto tak�e zwr�ci� szczeg�ln� uwag� na planety. Opr�cz wspomnianej ju� Wenus, czekaj� nas wymarzone warunki do obserwacji Jowisza, Saturna i Marsa. Dwie pierwsze planety s� obecnie widoczne od wieczora. Jowisz ukazuje si� jako pierwszy na po�udniowo-wschodniej stronie nieba, jako jasny, niemrugaj�cy punkt. Nieznacznie na lewo od niego widnieje r�wnie� jasny Saturn. Obydwie planety przesz�y w lipcu swoje opozycje i od sierpnia systematycznie b�d� zmierza� ku grudniowej Wielkiej Koniunkcji, o kt�rej jeszcze napisz�. Jasny, czerwony Mars, pojawia si� na wschodzie jeszcze przed p�noc�. Jego barwa jest na tyle intensywna, �e - zw�aszcza maj�c w pami�ci "Czerwon� Noc" i Wielk� Opozycj� z 27 lipca 2018 roku - nie spos�b go pomyli� z niczym innym. Wzajemne po�o�enie planet w sierpniu ilustruje poni�szy obrazek:

Na nocnym niebie pojawiaj� si� tak�e Uran i Neptun, jednak tych planet go�ym okiem ju� nie zobaczymy - opcjonalnie Urana, ale tylko pod ciemnym niebem z dala od miasta. Na obserwacje Urana lepiej przeznaczy� pa�dziernik, kiedy ta planeta znajdzie si� w opozycji, a dodatkowo spotka si� blisko z Ksi�ycem, dzi�ki czemu bez problem�w namierzymy j� nawet przy pomocy lornetek

Pogoda zapowiada si� dobrze, wi�c pozostaje przygotowa� list� �ycze� do spe�nienia, wygodne miejsce obserwacji i dobre towarzystwo, a ewentualnie - fajn� playlist� (chyba �e wolicie obserwowa� w ciszy)

12 sierpnia obserwujmy Perseidy razem i dzielmy si� wra�eniami, a sierpniowe niebo niech niezmiennie nas oczarowuje. Pozdrawiam

kmroz

Ostatnio nawet o tym my�la�em, g��wnie w kontek�cie pogodowym. Coraz wi�cej wskazuje, �e w�a�nie w wiecz�r 11.08, rozpoczynaj�ce seri� tych spektakl�w, przyjdzie upragnione orze�wienie, ale prawdziw� per�� b�dzie nast�pna nocka, podczas kt�rej mam nadziej� ju� przed p�noc� b�dzie poni�ej 10 stopni.

Obserwowa� na pewno zamierzam, ale ze wzgl�du na moje po�o�enie, realne obserwacje mog� mie� tylko w po�udniowym i zachodnim kierunku, z wiadomych powod�w. Mam nadzieje, �e jednak ujrze dwie spadaj�ce gwiazdy, kt�re spe�ni� moje dwa �yczenia - jedno dotycz�ce wyj�tkowo rze�kiej drugiej po�owy sierpnia jak 6 lub 7 lat temu, a drugie - prawdziwej, ekstremalnie �nie�nej i mro�nej zimy przez ca�e 3 miesi�ce, od grudnia do lutego.

FKP

kmroz

FKP

kmroz, Nie uda si�.

FKP

Ale cudnie b�dzie si� to ogl�da�o w�r�d �piewaj�cych pasikonik�w i pachn�cych floks�w, oby tylko temp. minimalna nie spad�a pon. 13-15 st. :jupi:

kmroz

FKP, je�li naprawd� na to liczysz to jeste� niezbyt m�dry

FKP

Ty sam jeste� niem�dry wierz�c w spadek pon. 10 st. przed p�noc� 11.08.

FKP

Je�li chodzi o Perseidy to na pewno nie b�d� ich ogl�da� w podczas martwych, �mierdz�cych nocy, na takie rze�kie syfy przyjdzie pora dopiero w pa�dzierniku, kiedy wszystko jest ju� zdech�e w nocy.

kmroz